Quy định về người làm chứng

"Xin hỏi những người nào có thể đứng ra làm chứng trong vụ án hình sự? Người làm chứng có quyền và nghĩa vụ như thế nào?" (Vương Thị Nhung, Thủ Dầu Một, Bình Dương)

TRẢ LỜI:

Theo quy định tại Điều 55 Bộ luật tố tụng hình sự thì bất cứ người nào biết được những tình tiết liên quan đến vụ án đều có thể được triệu tập đến làm chứng. Tuy nhiên, pháp luật cũng quy định một số người không được làm chứng trong vụ án hình sự. Đó là người bào chữa của bị can, bị cáo và người do có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất mà không có khả năng nhận thức được những tình tiết của vụ án hoặc không có khả năng khai báo đúng đắn.

Khi được triệu tập đến làm chứng, người làm chứng có quyền: Yêu cầu cơ quan triệu tập họ bảo vệ tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, tài sản và các quyền, lợi ích hợp pháp khác của mình khi tham gia tố tụng; khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng và được cơ quan triệu tập thanh toán chi phí đi lại và những chi phí khác theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh các quyền nói trên, người làm chứng có những nghĩa vụ sau đây: Khai trung thực tất cả những tình tiết mà mình biết về vụ án; có mặt theo giấy triệu tập của Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Toà án; trong trường hợp cố ý không đến mà không có lý do chính đáng và việc vắng mặt của họ gây trở ngại cho việc điều tra, truy tố, xét xử thì có thể bị dẫn giải.

Người làm chứng từ chối hoặc trốn tránh việc khai báo mà không có lý do chính đáng, thì phải chịu trách nhiệm hình sự theo Điều 308 của Bộ luật hình sự về tội từ chối khai báo, từ chối kết luận giám định hoặc từ chối cung cấp tài liệu; người làm chứng khai báo gian dối thì phải chịu trách nhiệm hình sự theo Điều 307 của Bộ luật hình sự về tội khai báo gian dối hoặc cung cấp tài liệu sai sự thật .

Luật sư Nông Thị Hồng Hà

Công ty Luật Hồng Hà – Hà Nội